Escrito por Sumiciu el llunes, 6 ochobre de 2008
La etnosfera podría definise como la suma total de tolos pensamientos, idegues, mitos, suaños, intuiciones ya inspiraciones que se formaren gracies al maxín humanu magar del principiu la so conciencia. La etnosfera ye'l gran heriedu la humanidá, un símbolu de tolo que llogremos y la promesa de tolo que podríemos llograr como especie sumamente creativa ya maxinativa que somos.
Pero d'igual mou que la biosfera ta sufriendo un grave procesu d'erosión, cola consiguiente pérdida d'hábitat, de vida vexetal y animal, la etnosfera tamién carez esti procesu, y a un ritmu tovía más rápidu. El síntoma cabezaleru d'esta grave situación ye la pérda de llinguaxes nel mundu. Cuando caún de los presentes nesta sala vieno al mundu había 6.000 llinguaxes falaos nel planeta. Una llingua nun ye namás un vocabulariu o un conxuntu de regles gramaticales. Ye un destellu del espíritu humanu, el vehículu mediante el cualu s'alumbra l'alma de cada cultura particular. Ye una fuerza xeneradora de la mente, un cauz pa'l pensamientu y un ecosistema de posibilidaes sociales y espirituales. De los 6.000 llinguaxes que se falaben nel mundu cuando naciemos, más de la mitá yá nun se tresmiten a los neños, lo que significa que tan práuticamente muertos. Más de la mitá del legáu inteleutual, social y espiritual de la humanidá perdiose nel lapsu d'un par de xeneraciones. Y cada quince díes, de promediu, muerre un vieyu que llevase con él a la tumba les caberes sílabes d'un antiguu llinguaxe. Munchos opinen, especialmente n'América del Norte, que quiciás el mundu fuera meyor si toos faláramos la mesma llingua, que quiciás sedría más fácil comunicase y entendemos. La mio rempuesta ye siempre la mesma, “¡qué bona idega! Pero qu'esti idioma seya'l tibetanu o el yoruba”. Entós la persona de fala inglesa dase cuenta de sópitu de lo que significaría tar somorguiáu nel silenciu, incapaz de tresmitir la sabiduría de los sos antepasaos a los sos descendientes.
Muncha xente nun se da cuenta de lo que ta en xueu. El mundu occidental, tan presuntuosu, cree que mientres la so civilización dio tantos avances teunolóxicos al mundu moderno, los demás pueblos del mundu tuvieron inteleutualmente ociosos.
Wade Davis - La lluz nos confines del mundiu
Artículu en castellán en National Geographic
Pero d'igual mou que la biosfera ta sufriendo un grave procesu d'erosión, cola consiguiente pérdida d'hábitat, de vida vexetal y animal, la etnosfera tamién carez esti procesu, y a un ritmu tovía más rápidu. El síntoma cabezaleru d'esta grave situación ye la pérda de llinguaxes nel mundu. Cuando caún de los presentes nesta sala vieno al mundu había 6.000 llinguaxes falaos nel planeta. Una llingua nun ye namás un vocabulariu o un conxuntu de regles gramaticales. Ye un destellu del espíritu humanu, el vehículu mediante el cualu s'alumbra l'alma de cada cultura particular. Ye una fuerza xeneradora de la mente, un cauz pa'l pensamientu y un ecosistema de posibilidaes sociales y espirituales. De los 6.000 llinguaxes que se falaben nel mundu cuando naciemos, más de la mitá yá nun se tresmiten a los neños, lo que significa que tan práuticamente muertos. Más de la mitá del legáu inteleutual, social y espiritual de la humanidá perdiose nel lapsu d'un par de xeneraciones. Y cada quince díes, de promediu, muerre un vieyu que llevase con él a la tumba les caberes sílabes d'un antiguu llinguaxe. Munchos opinen, especialmente n'América del Norte, que quiciás el mundu fuera meyor si toos faláramos la mesma llingua, que quiciás sedría más fácil comunicase y entendemos. La mio rempuesta ye siempre la mesma, “¡qué bona idega! Pero qu'esti idioma seya'l tibetanu o el yoruba”. Entós la persona de fala inglesa dase cuenta de sópitu de lo que significaría tar somorguiáu nel silenciu, incapaz de tresmitir la sabiduría de los sos antepasaos a los sos descendientes.
Muncha xente nun se da cuenta de lo que ta en xueu. El mundu occidental, tan presuntuosu, cree que mientres la so civilización dio tantos avances teunolóxicos al mundu moderno, los demás pueblos del mundu tuvieron inteleutualmente ociosos.
Wade Davis - La lluz nos confines del mundiu
Artículu en castellán en National Geographic